|
TRENLERDE FREN
Trenlerin duruşunu temin eden kuvvete kısaca fren denir.Bunun genel anlamı hareket halindeki bir cismin hızını sıfıra indiren kuvvettir.
Demiryollarında ENDİREK tesirli hava frenleri kullanılır.
Vagonlara konan fren tipleri çok çeşitli olmasına rağmen hepsi aynı görevi yaparlar.
Frenli bir vagonda genel olarak fren tertibatları mevcuttur .
1-ANA BORU : (Hava kondüviti)
İçinde 5 Atmosferik basınçlı hava daimi olarak bulunur.Lokomotiflerin depoladığı 8 atmosfer hava basınç ayarlacısında 5 atmosfere düşürülerek kondüvite gönderilir.Kondüvitte bu 5 atmosferlik hava daimi olarak bulunur.Nazari olarak hiç hava kaçağı olmaması lazımdır.
100 dingilli bir trende hava kaçagı bir dakikada 0,25 atmosfer olarak belirlenmiştir,Yolcu treninde ise bir dakikada 0,1 At. dir.
2-FREN SİLİNDİRİ :
Sabolara tesir eden kuvvetin ana kaynağı fren silindiridir.Kondüvitten en az 0,5 atmosfer hava atılınca yani hava basıncı düşürülünce Triblivalf üzerinden hava silindirdeki B hücresinden C hücresine akar ve pistona etki yaparak piston tijini iter ve sabolara bu itme kuvveti iletilerek fren yapılmış olur.
Kondüvit havası tekrar 5 Atmosfere yükseltildiğinde,fren silindiri valf üzerinden havası boşaltılarak frenler çözmüş olur.
3-YARDIMCI HAVA DEPOLARI:
Yedek hava depolarıdır,hava depolarındaki hava;tiriblivalf üzerinden fren silindirine yardımcı hava deposundaki havanın akışı ile mümkün olur.
4-TRİBLİVALF:
Yardımcı hava deposundan fren silindirine hava geçmesini,frenleme ve kademeli-kademesiz çözmeyi triblivalf yapar.ve yardımcı hava depolarının dolmasını sağlar.Kısaca Triblivalf frenin endirekt çalışmasını sağlar.
5-PÜRJÖR:
Freni iptal edilen bir vagonun fren silindirinde ve yardımcı hava depolarındaki havanın boşaltılmasına yarar.
6-REGLETÖR:
Saboların tekerleğe yakınlığını ayarlar,sabolar aşındıkça baskı kuvvetinin de azalacağı için bu aradaki mesafeyi regletörler giderir.
7-YÜK-YOLCU KOLLARI:
Karma trenlerde ki vagonların frenlerinin uyum sağlaması için (G-P) kolu her vagonda mevcuttur.Karma trenlerde yük vagonlarının toplam ağırlığı 130 tonu geçmiyorsa kollar YOLCU toplam ağırlık 130 tonu geçiyorsa kollar YÜK durumuna alınır.
8-DOLU-BOŞ KOLU:
Dolu boş kolları fren tutuş mesafeleri ile ilgilidir,vagon boş ise kol boşa dolu ise kol dolu ya alınır ve trenin fren hesabı bu kolların durumuna göre hesaplanır.
9-İPTAL KOLU:
Vagonun frenini çalıştırır veya iptal eder.
10-HAVA MUSLUKLARI VE HORTUMLAR:
Trene hava geçmesini sağlarlar.
|
